Stadion Opolski

Głównym celem opracowania koncepcji architektonicznej Stadionu Opolskiego wraz z zagospodarowaniem terenu w Opolu, u zbiegu ulic Technologicznej i Północnej, jest dostarczenie wizji atrakcyjnego budynku o niebanalnym charakterze, który w funkcjonalny sposób spełni założenia obszernego programu, szczegółowych standardów obiektów sportowych oraz przepisów prawa budowlanego. Jednocześnie inwestycja ma jak najlepiej wpisywać się w zadany kontekst, respektując otaczający ją układ przestrzenny oraz wykorzystując walory działki, na której powstanie.

Jedną z głównych Idei projektu, jest wypracowanie formy stadionu, która nawiązywać będzie do jego funkcji związanej z „miejskością” i użytecznością publiczną, z jednoczesnym poszanowaniem i podkreśleniem archetypowej konstrukcji obiektu piłkarskiego. Dzięki temu założeniu udało się też stylistycznie nawiązać do architektury Centrum Wystawienniczo – Kongresowego, znajdującego się w bezpośrednim sąsiedztwie projektowanego stadionu, mogącego jednocześnie stanowić naturalną kontynuację i przedłużenie przestrzeni przeznaczonej na wszelkiego rodzaju wydarzenia kulturalne, miejskie czy biznesowe.

Zgodnie z zamierzeniem układ komunikacyjny zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz budynku charakteryzuje się prostotą i klarownością, pozwalającą setkom i tysiącom użytkowników jednocześnie na łatwe czytanie przestrzeni i sprawny transport pieszy do pożądanych miejsc.

Na terenie zlokalizowano przestrzenie stricte utylitarne, służące zapewnieniu całkowitej funkcjonalności obiektu, oraz rekreacyjno-reprezentacyjne, wnoszące dodatkową jakość i podnoszące walory zagospodarowania opracowanego terenu.

Teren opracowania znajduje się w sąsiedztwie terenów magazynowo – przemysłowych, centrum handlowego Karolinka, istniejących boisk sportowych oraz Centrum Wykładowo Konferencyjnego przy ulicy Technologicznej. Drogę tą przyjęto jako podstawową oś komunikacyjną zaprojektowanego układu, z której zapewniono dostęp do głównych wejść do stadionu oraz części biurowej i trybuny głównej.

Po drugiej stronie ulicy Technologicznej w części opracowania o ortogonalnym kształcie umieszczono duży parking ogólnodostępny wzbogacony o wydzieloną i strzeżoną część VIP.

W części północnej znajduje się linearny układ ulicy Północnej wzdłuż której biegnie stara droga z alejami drzew, którą zdecydowano się wykorzystać jako element komunikacji pieszo-rowerowej w projektowanym zagospodarowaniu.

Zgodnie z wytycznymi konkursu budynek stadionu zlokalizowano w centralnej części zagospodarowania. Układ osiowy konstrukcji budynku powiela dokładnie kierunki wyznaczone przez istniejące Centrum Wykładowo Konferencyjne znajdujące się w sąsiedztwie.

Teren opracowania znajduje się w sąsiedztwie terenów magazynowo – przemysłowych, centrum handlowego Karolinka, istniejących boisk sportowych oraz Centrum Wykładowo Konferencyjnego przy ulicy Technologicznej. Drogę tą przyjęto jako podstawową oś komunikacyjną zaprojektowanego układu, z której zapewniono dostęp do głównych wejść do stadionu oraz części biurowej i trybuny głównej.

Po drugiej stronie ulicy Technologicznej w części opracowania o ortogonalnym kształcie umieszczono duży parking ogólnodostępny wzbogacony o wydzieloną i strzeżoną część VIP.

W części północnej znajduje się linearny układ ulicy Północnej wzdłuż której biegnie stara droga z alejami drzew, którą zdecydowano się wykorzystać jako element komunikacji pieszo-rowerowej w projektowanym zagospodarowaniu.

Zgodnie z wytycznymi konkursu budynek stadionu zlokalizowano w centralnej części zagospodarowania. Układ osiowy konstrukcji budynku powiela dokładnie kierunki wyznaczone przez istniejące Centrum Wykładowo Konferencyjne znajdujące się w sąsiedztwie.

Prosta bryła budynku o horyzontalnym charakterze jest wynikiem pogodzenia obszernego programu funkcjonalnego, przepisów prawa oraz lokalnych uwarunkowań przestrzennych. Głównym celem było, aby obiekt harmonijnie korespondował swoją kubaturą i kształtem z istniejącymi już zabudowaniami z terenów najbliższego sąsiedztwa. Jednym z najważniejszych rozwiązań wizualnych było nawiązanie do istniejącego Centrum Wystawienniczo-Kongresowego, które pełni rolę miejskiego animatora i edukatora w najróżniejszych sferach kulturalnych i biznesowych. Projektowany obiekt jako „miejski gospodarz” i „brat bliźniak” ma stanowić kontynuację i spójne połączenie wszystkich proponowanych przez użytkowników funkcji, jednak funkcją wiodącą która zdominowała rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne obiektu jest Stadion piłkarski.

Budynek Stadionu: składa się z: murawy; trybun; kiosków o funkcji magazynowej, technicznej, gastronomicznej oraz sanitarnej, a także kioski z służbami medycznymi; biurowca, który skupia w sobie różne pomieszczenia i strefy niezbędne do funkcjonowania całego obiektu.
Stadion piłkarski: Zaprojektowano płytę boiska o wymiarach 105mx68m. Wjazdy na płytę boiska w narożnikach powiązane są z systemem dróg serwisu technicznego, zaopatrzenia a także służb medycznych i porządkowych.

Biurowiec: 
Strefa dla zawodników i sędziów: wejście z poziomu płyty boiska, powiązane z zapleczem piłkarskim. Szatnie, toalety i natryski dla zawodników, odrębne dla każdej z drużyn – dostępne ze strefy mieszanej; przy każdym z zespołów szatniowo – sanitarnych pomieszczenie rozgrzewki. Przy każdym z zespołów pomieszczenie trenera. Z układu komunikacji w tej strefie dostępne ponadto: pomieszczenie kontroli antydopingowej, wellness dla gospodarzy, odrębne pomieszczenia delegatów, pomieszczenia do rozgrzewki.

Pomieszczenie pierwszej pomocy dla zawodników i parking dla karetki pogotowia zlokalizowany jest przy wjeździe na płytę boiska od strony południowo-wschodniej, stamtąd natychmiastowe połączenie z układem komunikacyjnym miasta – szybki wyjazd na ulicę Wrocławską.

Trybuny:
Miejsca dla zorganizowanych grup kibiców gości: 607
Miejsca podstawowe: 11.040
Miejsca VIP: 360
VIP w skybox’ach: 160
Niepełnosprawni + towarzysze: 30+30
Media: (TV: 24; Radio: 12; Prasa: 72) 108
Razem: 12.335

Trybuny stałe liczą 17 rzędów, z możliwością przyszłej rozbudowy do 20 rzędów, co da możliwość lokalizacji dodatkowych 2.000 miejsc siedzących.

Napełnianie i ewakuacja trybun: Napełnianie (kontrola wejścia) przewidziano w czterech narożnikach stadionu, natomiast opuszczanie stadionu przewidziano dodatkowo na wszystkich elewacjach. W każdym wejściu znajdują się kołowrotki do kontroli wstępu oraz schody prowadzące na główny poziom cyrkulacji.
Wejście dla VIP-ów z poziomu +2, z odrębnej strefy. Dostęp na trybuny dla osób niepełnosprawnych na ścianie północnej przy pomocy ramp prowadzących na wybraną strefę. Ogólny dostęp odbywa się z poziomu promenady otaczającej trybuny z trzech stron. Przy wejściu/wyjściu z trybun zlokalizowano kioski z funkcją gastronomiczną oraz sanitariaty.
Napełnianie trybun:
Trybuny ogólnodostępne (gospodarzy) – bezpośrednio z poziomu promenady.
Trybuny VIP – bezpośrednio ze strefy VIP na poziomie +2, klatkami schodowymi i windami
Trybuny Mediów – bezpośrednio ze strefy Media na poziomie +1, klatkami schodowymi
Trybuny gości – bezpośrednio z poziomu promenady, w strefie wydzielonej siatką od reszty obiektu.

Strefa mediów: na poziomie +1, mieści studio telewizyjne z dostępem do systemów telekomunikacyjnych, salę konferencyjną oraz pomieszczenie robocze ze stolikami oraz zespołami sanitarnymi. Strefa jest powiązana z zapleczem piłkarskim klatką schodową, natomiast z hallem wejściowym windą (lub klatką schodową). Ze strefy mediów prowadzi bezpośrednie wyjście na trybunę z miejscami przeznaczonymi dla prasy.

Strefa Administracji: Zarząd stadionu, Klub sportowy, Okręgowy związek piłki nożnej, Stowarzyszenie kibiców – poziom +1

Zaplecze techniczno-magazynowe i zaplecze personelu technicznego – poziom 0, pomieszczenia zlokalizowane w obrębie biurowca oraz dodatkowo na terenie pomieszczenia służące jako zaplecze do pielęgnacji zieleni. Pomieszczenia techniczne z trafostacją i rozdzielniami, a także pomieszczenia ogrodnika i warsztat zlokalizowano w terenie i wpasowano w otaczające zagospodarowanie, dzięki czemu ukryto miejsca podjazdów autokarów i wejść dla drużyn sportowych.

Strefa VIP: na poziomie +2, zaprojektowana jako część wspólna z możliwością wydzielenia na strefę VIP Gold oraz VIP Silver. Strefa VIP posiada dwa zaplecza kuchenne oraz zespół sanitariatów. W strefie znajduje się 10 skyboxów. Wyjście na trybunę VIP ze strefy VIP lub bezpośrednio ze skybox’ów

Główną konstrukcję zadaszenia stadionu stanowią wspornikowe dźwigary stalowe, oparte na słupach żelbetowych, rozstawionych równomiernie wzdłuż jednej osi konstrukcyjnej. Oś ta umiejscowiona jest za trybuną w linii elewacji budynku, co stanowi dużą zaletę funkcjonalną obiektu. Wyeliminowano w ten sposób problem przesłaniania pola widzenia przez konstrukcję budynku, dzięki czemu pole gry widoczne jest z każdego krzesełka zlokalizowanego na stadionie.

Konstrukcja o zastosowanym modelu statycznym jest niezwykle efektywna, ergonomiczna i ekonomiczna, co wpływa na zachowanie jej relatywnie niskiego kosztu. Pozwala na przekrycie zadaszeniem znacznej części trybun oraz z drugiej strony przestrzeni wejść i usług zlokalizowanych u podstawy stadionu. Żelbetowe trybuny oparte na zewnętrznej osi słupów zamykają pod sobą pierścień komunikacyjny służący rozprowadzeniu widzów do odpowiednich sektorów oraz przestrzeniom depozytów, toalet i usług.

Powyższe funkcje zostaną zlokalizowane w zamkniętych przestrzeniach kiosków których konstrukcję stanowi prosta rama żelbetowa, której dłuższe ściany, uwolnione od funkcji konstrukcyjnej, wypełnione zostaną materiałem elewacyjnym podzielonym na łatwo-demontowalne moduły, pozwalające na zastosowanie okien w dowolnym miejscu i dostosowanie każdej z jednostek do jego indywidualnej funkcji lub ewentualnych wymagań najemcy.

Budynek i jego otoczenie zostanie zaopatrzony we wszystkie instalacje potrzebne do jego efektywnego i zrównoważonego funkcjonowania w tym: instalację elektryczną, oświetlenia, wodociągową oraz kanalizacji sanitarnej i deszczowej.

W celu optymalizacji kosztów utrzymania budynku i jednoczesnego zmniejszenia wpływu na środowisko, zakłada się wykorzystanie jednego z najbardziej charakterystycznych parametrów stadionu – jego wielkości. Dachy i powierzchnie utwardzone z pomocą rynien, rur spustowych i kanalizacji deszczowej zbierają rocznie dziesiątki tysięcy metrów sześciennych wody deszczowej, która zazwyczaj odprowadzana jest bezpośrednio do miejskich kanalizacji deszczowych powodując pomniejszenie możliwości retencji w regionie i stopniowe zwiększanie zapotrzebowania na budowę nowej infrastruktury.

Projekt zakłada doprowadzenie wody do zbiornika terenowego spełniającego jednocześnie funkcję magazynową i retencyjną. Zmagazynowana deszczówka będzie trafiać za pomocą specjalnej instalacji wody szarej, która zapewni jej pożądane parametry, do budynku głównego zapatrując w wodę prysznice, umywalki i spłuczki toalet. Jednocześnie większa część zmagazynowanej wody, posłuży nawadnianiu murawy, która w odpowiednim czasie generuje zapotrzebowanie rzędu 3m3/1000m2 dziennie. W czasie deszczu kilka niezależnych czujników deszczu uruchomi zrzut zgromadzonej wody do sieci kanalizacji deszczowej zapewniając bezpieczeństwo gospodarki wodnej na terenie.

Kolejne oszczędności zapewni wyposażenie obiektu w oświetlenie LED, które od pewnego czasu stanowi standard dobrych praktyk realizacji instalacji elektrycznych dużych budynków. Rozdzielnie elektryczne oraz inne pomieszczenia techniczne zostały zlokalizowane poza obrysem stadionu co pozwoli na optymalne rozprowadzenie kabli na terenie oraz uniknięcie występowania pól elektromagnetycznych wewnątrz budynku. Lokalizacja budynku głównego wzdłuż zachodniej elewacji, oprócz oczywistych zalet funkcjonalnych związanych z widowiskiem sportowym, pozwala na możliwie długi okres naświetlania kolektorów słonecznych, które można zlokalizować na jego dachu.

Najistotniejszym z materiałów zastosowanych w projekcie jest ażurowa powłoka stadionu, na którą składa się perforowana blacha zamocowana na podkonstrukcji do głównych słupów i dźwigarów konstrukcji głównej stadionu. Elewacja perforowana oprócz walorów estetycznych niesie ze sobą duże zalety funkcjonalne. Dzięki niej stadion będzie bardzo dobrze przewietrzany we wszystkich kierunkach. Z założenia zastosowanie takiego rozwiązania pozwoli także na rezygnację z systemu oddymiania pierścienia komunikacyjnego znajdującego się pod trybunami.

Powłoka ta stanowi półprzezroczystą barierę nawiązującą do budynków użyteczności publicznej, za którą zarysowuje się kształt dźwigarów i słupów będących charakterystycznym elementem obiektu sportowego, co spaja ideowo funkcjonalność budynku z pożądanym efektem estetycznym.
Jednocześnie strategiczne fragmenty elewacji i konstrukcji budynku uzbrojono w ściany betonowe odpowiedniej wysokości, zapewniające trwałość elewacji od strony zewnętrznej oraz zabezpieczenie przed podmuchami wiatru na trybunach.

Materiały zastosowane w elewacji budynku głównego przy trybunie zachodniej ponownie nawiązują do sąsiadującego centrum konferencyjnego. Betonowa rama na którą składają się ściany boczne, ostatni strop i attyka budynku, zostały uzupełnione o lekką, szklaną ścianę kurtynową zachodniej elewacji budynku.

Część budynku głównego i stadionu w elewacji zachodniej spaja zastosowanie żyletek ustawionych pod kątem 90 stopni do linii elewacji w obu częściach. Zabieg ten podkreśla, że elewacja zachodnia traktowana jest jako frontowa i w ślad za układem komunikacyjnym na terenie ustanawia elewację zachodnią główną fasadą budynku.

Pokrycie dachu stanowi w większości blacha trapezowa oraz transparentny materiał na pierwszych metrach wewnętrznego brzegu dachu, dzięki czemu promienie słońca będą oświetlać murawę przez większą część dnia, co z kolei zapewni poprawną wegetację i możliwie niskie koszty utrzymania najważniejszej powierzchni stadionu.

Podstawowa posadzka placu głównego i dróg oprócz podstawowego materiału zapewniającego funkcjonalne i estetyczne ciągi komunikacji pieszej i kołowej, zostanie uzupełniona dodatkowymi fragmentami zieleni, w formie żwirów i traw – wskazującymi na rekreacyjny charakter danych części zagospodarowania pomiędzy betonowymi ławkami na których użytkownicy mogą spędzić czas wolny.